هنگاهی که خبر مرگ کسی را به امام زین العابدین (علیه السلام) دادند آن حضرت مطالبی فرمودند که ما به فراز‌هایی از آن اشاره می‌کنیم تا مگر از خلال آن کلمات نورانی دلهای خفته امان بیدار شود و به خود آئیم و به پایان کار و راه خویش بیشتر بیاندیشیم و از عواقب گناه و عصیان بر خدا بهراسیم و تا دیر نشده و در به رویمان بسته نشده است به حول قوه خداوند متعال خود را از آلودگی‌ها بیرون کشیم و سر انجام به حیات طیبه دست یابیم؛ إن شاءالله:
از جمله مسائل مهم در اعتقادات، توجّه به جایگاه روح در وجود انسان است که مایة زنده بودن ما و گرمی بدن ما و ادامة حیات ماست. کمالات انسان به روح او مربوط می‌شود و رذایل نیز مربوط به روح است. بهشتی و جهنمی شدن انسان نیز به وضعیت روحی او مربوط می‌شود. البته در معاد انسان هم جسم دارد و هم روح، لکن درک لذّات و نیز درک عذاب‌ها با روح است. روح منشأ حیات و همه اعمال و حالات انسان است از قبیل تعقّل، تفکّر، اراده و تصمیم، سخن گفتن، راه رفتن و امثال اینها و ما از آن تعبیر به «من» می‌کنیم و همه افعال خود را به آن نسبت می‌دهیم؛ من فکر می‌کنم و می‌فهمم، من تصمیم می‌گیرم و سخن می‌گویم، من می‌بینم و می‌شنوم، من محبت می‌ورزم و یا متنفّرم، و... این حالات و به طور کلّی علم، تفکر، حافظه، خیال، توهمات، تعقلات از سنخ کارِ تن و ماده نیست بلکه برتر از ماده مجرّد می‌باشند و ظرف اینها که مجرّد هستند، باید مجرد باشد. تن انسان ظرف علم، تفکر، تعقل، خاطرات، توهمات نیست زیرا ظرف آن‌ها فاقد طول و عرض و عمق و صورت و مکان هستند و قابل تجزیه نیستند. باید ظرف و مظروف از سنخ یکدیگر باشند.
با دقّت در تمایلات باطنی انسان‌ها، این حقیقت به خوبی روشن می‌شود که همه انسان‌ها فطرتاً طالب یک زندگی سالم، توام با عیش و سرور، امنیت، آسایش، آرامش، با صفا و صممیت، با محبت همیشگی و بدون زوال، وسیع (از جهت کمی و کیفی)، جاودانه و ابدی هستند در حالی که چنین زندگی در این دنیا وجود ندارد. انسان‌ها، فطرتاً تشنه و عاشق حیات جاوید هستند و از مرگ و فنا بیزار می‌باشند و شدیدا با عوامل مرگ و نابودی مبارزه می‌کنند و دست به دامن هر عاملی در راه ابقاء حیات و بقاء خود می‌زنند. تقاضای خلود و ابدیت خواهی در انسان‌ها، کاشف از معادخواهی است یعنی انسان به طور فطری خواهان وجود یک زندگی ابدی و حیات جاودانه و همیشگی است که در آنجا همه چیز دارای خلود و همیشگی باشند. واژه خلود و مشتقات آن که حدود هشتاد نوبت در قرآن کریم به کار رفته، دلیل بر این مدعاست که خداوند متعال این حالت بی‌نهایت‌خواهی را که در ذات انسان قرار داده و این حقیقت انسان که همان روح و جان اوست جاویداست چرا که طبق آیات قرآن منشأ روح انسان از نفخه الهی می‌باشد.
علومی که انسان کسب می‌کند یا از طریق شناخت های تجربی و حسی است و یا شناخت عقلی و یا علوم نقلی است. یعنی علومی که از راه خبر دادن پیام آور صادق برای ما باور حاصل می‌شود. هنگاهی که وجود خداوند یکتا و پیامبری پیامبر اسلام و جانشینان معصوم آن حضرت و حقانیت قرآن کریم اثبات گردید استناد به قول ذات اقدس حق تعالی و معصومین علیهم السلام یقین آور می‌باشد.
۱- قرآن کریم پیامی است که از طرف خدای متعال به بندگانش فرستاده شده است و بر تحقق معاد، تأکید فراوان دارد وآن را وعده حتمی و تخلف ناپذیر الهی می‌شمارد.
۲- قول خداوند متعال، بزرگترین دلیل بر اثبات و حقانیت معاد می‌باشد. مانند:
*یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ؛
به خدا و روز قیامت ایمان دارند. (سوره ال عمران/ ۱۱۴). این آیه در قرآن بارها تکرار شده است.
*بَلى وَعْداً عَلَیْهِ حَقًّاً؛
